
De psychologie van beïnvloeding begrijpen en gebruiken
Gedragswetenschapper Reint Jan Renes, als lector verbonden aan de Hogeschool van Amsterdam, schreef met Sander Hermsen Draaiboek gedragsverandering. Het boek bevat veel inzichten uit de gedragswetenschappen over hoe menselijk gedrag werkt, waar onze valkuilen liggen en hoe je mogelijkheden identificeert om mensen te ondersteunen hun gedrag te veranderen.
Lenzen
Het draaiboek gebruikt lenzen, waarmee je naar gedrag kunt kijken:
- weten & vinden
- willen & kunnen
- zien & beseffen
- gewoontes & impulsen
- doen & blijven doen
Weten en vinden
Wat we weten en vinden van ons gedrag lijkt onlosmakelijk verbonden met hoe we ons in de praktijk gedragen. Ja of nee? Nee, dus. Denk maar aan roken of de autogordel. We weten en vinden dat roken slecht is, en een autogordel dragen goed is, maar gedrag is weerbarstig. Gedragsveranderende interventies gericht op kennis, meningen en normen hebben wellicht een kleinere effectgrootte dan andere interventies, maar het aantal mensen dat je kunt bereiken kan heel groot zijn.
Handig
Wat bijzonder fijn is aan het boek zijn de talrijke voorbeelden en de vragenlijsten achterin, die goed als cheatsheets zijn te gebruiken in een BD-project. Deze ‘richtvragen’ – bijvoorbeeld ‘is het gedrag dat jij ambieert ook iets wat de doelgroep ambieert’ (weten&vinden) of ‘op welk moment en in welke context komt dit gedrag voor?’ (gewoontes&impulsen) – zijn ook handig als je met een ander model werkt.
Takeaways voor BD
- Chunk: lenzen weten&vinden, willen&kunnen, zien&beseffen, gewoontes&impulsen, doen&blijvendoen
- Tool: cheatsheets met richtvragen bij de lenzen
- Cursus: nvt. Reint Jan Renes is verbonden aan de HvA
Nugget (=behavioural insight) van coglode.com